«نیما» را دوست نداریم

به گزارش می متالز، اتاق بازرگانی اما به‌عنوان همراه و همکار اصلی دولت در فضای اقتصادی، تولید و تجارت همچنان بر ساز مخالف خود با سیاست‌های ارزی اخیر دولت می‌نوازد.

روسای اتاق بازرگانی در نشست‌های مختلف نسبت به عدم استفاده از مشورت و تجربه بازرگانان و تجار و اعضای اتاق‌های بازرگانی در اتخاذ تصمیم‌های کلان انتقاد دارند. اگرچه این انتقاد به عملکرد دولت برای نبود هم‌فکری و انسجام بین تصمیم گیران و فعالان واقعی اقتصاد و همچنین استفاده نکردن از نظرات کارشناسان و فعالان اقتصادی وارد است، اما طرح موضوعات تکراری مانند واقعی نبودن نرخ ارز، عدم توانایی دولت در حفظ نرخ ارز، بی‌ثباتی و فرار سرمایه، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی به ایران و .... از تریبون اتاق بازرگانی توسط برخی منفعت‌طلبان را نمی‌توان از هیچ زاویه‌ای دلسوزانه و کارشناسی دانست.

ازآنجاکه این روزها حتی اغلب رسانه‌های منتقد دولت نیز سعی در همراهی دولت و کاهش تشنج‌های ناشی از بحران ارزی دارند، مشخص نیست چرا مدیران رسانه و پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران بدون نگاه کارشناسی به این ماجرا تنها به انتشار انتقادات فردگرایانه و منفعت طلبانه برخی اعضای اتاق اصرار دارند. اینکه وظیفه رسانه اتاق بازرگانی انتقال نقطه نظرات اعضای اتاق باشد هیچ اشکالی ندارد اما آیا مدیران این رسانه تابه‌حال از یکی از این منتقدین راهکار یا پیشنهادی برای حل مشکلات و موضوعات موردانتقاد طلب کرده‌اند؟

هفته گذشته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با حضور دریکی از نشست‌های اعضای اتاق بازرگانی ۴ راهکار برای انتقال ارز حاصل از صادرات به کشور ارائه داده و با صراحت اعلام کرد: با خیال راحت و حتی دو برابر صادر کنید.

معاون شریعتمداری با معرفی ۴ مسیر اصلی انتقال ارز حاصل از صادرات گفت: یکی از راه‌ها این است که در سامانه نیما که توسط بانک مرکزی رونمایی می‌شود ارز خود را به نرخ ۴۲۰۰ تومان بفروشند.

وی دومین مسیر برای انتقال ارز را پرداخت هزینه واردات دانست و گفت: صادرکننده می‌تواند برای خود واردات انجام دهد. خسرو تاج در تشریح روش سوم اظهار رد: هر صادرکننده‌ای می‌تواند از محل ارز صادراتی خود نیازهای خود برای تولید و مواد اولیه را بیاورد

این مقام مسئول در پایان با پیشنهاد سرمایه‌گذاری در کشور عراق با درآمدهای ارزی صادرکنندگان گفت: صادرکنندگان ما نه‌تنها نباید هیچ خللی در روند صادرات به عراق داشته باشند بلکه باید میزان صادرات آن‌ها بیشتر هم بشود.

در این جلسه اغلب اعضای اتاق بازرگانی حضور داشتند اما اعتراضی به سامانه نیما که یکی از مسیرهای پیشنهادی بوده و بانک مرکزی از هفته گذشته در حال رفع اشکال و تکمیل آن برای بهبود و تسریع عملیات انتقال ارز حاصل از صادرات به کشور است مطرح نشد.

اما روز گذشته مصاحبه‌ای از یکی از تجار اتاق بازرگانی در پایگاه اطلاع‌رسانی منتشر شد که نشان از اعتراض همیشگی و فردگرایانه این قشر دارد. اسدالله عسگراولادی، عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران درباره تأثیر نظام یکپارچه معاملات ارزی بر روی تجارت می‌گوید: اگرچه سامانه نیما مانعی پیش‌روی تجارت نیست و به بانک مرکزی برای مدیریت بهتر بازار ارز کمک می‌کند، اما هنوز کار خود را به‌طورجدی آغاز نکرده است؛ نه کسی در این سامانه سرمایه‌گذاری ارزی کرده و نه هنوز صادرکننده‌ها به این سیستم تازه تأسیس اعتماد دارند.

به گفته عسکراولادی موضوع بازگشت ارز حاصل از صادرات، همیشه از طرف دولتمردان موردشک و شبهه قرار می‌گرفت که قرار است در سامانه نیما شفافیت لازم برای آن ایجاد شود. البته صادرکننده‌های بزرگ هم می‌خواهند به دولت در اجرای این سیاست کمک کنند؛ اما باید از دولت پرسید که او چه می‌کند؟

عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران بر سیاق همیشگی خود از عملکرد دولت انتقاد کرده و گفته است: دولت باید قبل از هر تصمیمی صادرکننده‌های بزرگ را دعوت کند و از نظرات آن‌ها در حل مشکل بهره بگیرد، ولی متأسفانه دولت این کار را انجام نمی‌دهد. انتظار بخش خصوصی از دولت این است که سازوکارهای اقتصادی خود را اصلاح کند.

وی در ادامه با انتقاد از سامانه نیما که بانک مرکزی برای معاملات ارزی راه‌اندازی کرده است گفت: در شرایط حاضر صادرکننده‌ها با مشکلات زیادی مواجهه هستند که با سیستم جدید ارزی، با سیستم نیما و امثال آن این موانع و مشکلات رفع نمی‌شود.

عسگراولادی که معتقد است سامانه نیما برای شفاف‌سازی معاملات راه‌اندازی شده در نقض گفته قبل خود می‌گوید:‌ اگرچه سامانه نیما، می‌تواند کارایی مثبتی در حوزه تجارت داشته باشد ولی در این شرایط اعتماد به این سیستم ارزی جدید دشوار است.

این فعال اقتصادی کهنه‌کار در ادامه پا را از انتقاد از سیاست‌های ارزی فراتر گذاشته و بدون توجه به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر بی‌ارزش بودن تهدیدات ترامپ و آمریکا در خروج از برجام اظهار کرد: ما هنوز در شرایط تعلیق قرار داریم و همه منتظر هستیم تا ببینیم روز بیست‌ودوم اردیبهشت‌ماه چه اتفاقی در عرصه سیاست خارجی خواهد افتاد. آیا رئیس‌جمهوری آمریکا به برجام متعهد می‌ماند یا اینکه می‌خواهد از آن خارج شود. همه این‌ها شرایطی است که سبب شده هنوز نتوانیم به‌روشنی درباره چشم‌انداز اقتصاد، صادرات و حتی سیستم ارزی کشور صحبت کنیم. برای همین باید کمی هم صبر کرد.

حال باید از روسای اتاق بازرگانی این سؤال را پرسید آیا با این ‌همه انتقاد و سیاه نمایی عملکرد دولت تاکنون به اقتصاد کشور سود و منفعتی رسیده است؟

آیا انتقاد از دولت که بدون توجه به تهدیدهای ترامپ در خروج از برجام با حفظ جایگاه و شأن سیاسی، نقش بین‌المللی کشور را به گفته اغلب تحلیلگران سیاسی و اقتصادی دنیا درست بازی کرده است به شرایط فعلی کشور کمک می‌کند؟ یا اینکه بزرگنمایی تهدیدهای پوشالی ترامپ برای خروج از برجام همچنان برای فعالان اتاق بازرگانی بسته شدن دروازه‌های ثروت افزایی محسوب می‌شود که باید از آن به‌عنوان دوره تعلیق نام ببرند؟

شاید بد نباشد اعضای اتاق بازرگانی در زمان اظهارنظر درباره ۲۲ اردیبهشت که حربه آمریکا برای فلج کردن اقتصاد کشور است به فرازی از سخنان رهبر معظم انقلاب رجوع کنند: «حرف من در این زمینه به مسئولین و به مردم این است که این توافق هسته‌ای که اسمش را گذاشته‌اند برجام، نباید تبدیل بشود به یک وسیله‌ای برای فشار هرچند وقت یک‌باری از سوی دشمن به ملّت ایران و به کشور ما؛ یعنی نباید اجازه بدهیم که این را وسیله فشار کنند.»