آزمون جت فایر کالای ضدحریق ایرانی

این آزمایش با عنوان مقاومت پوشش ضدحریق معدنی با پایه «ورمیکولیت» در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی است که برای نخستین‌بار روی محصول ایرانی براساس استاندارد جهانی (آی‌اس‌او) انجام شده است. این محصول ملی تولید شرکت گیلان میکا است که در پی ۸ سال کار تحقیقاتی به‌دست آمده و یکی از دستاوردهای دانش‌بنیان کشور محسوب می‌شود. این محصول می‌تواند کشور را از خرید پوشش‌های ضد حریق که پیش از این از خارج از کشور تامین می‌شد، بی‌نیاز کند.

آزمونی که برای نخستین‌بار در ایران انجام می‌شود

علیرضا حسن‌پور مدیر مهندسی شرکت گیلان میکا در روز آزمون جت فایر عنوان کرد: این آزمون در حقیقت یکی از آزمون‌های اصلی پوشش ضدحریق است. پوشش این شرکت از سال ۱۳۸۲ در بیشتر پروژه‌ها و در حدود ۳۰ پروژه نفت و گاز و پتروشیمی اجرا شده است. حسن‌پور در ادامه عنوان کرد: البته قرار بود این آزمایش در کشور فرانسه انجام شود اما در نهایت تصمیم بر این شد که این آزمون در ایران انجام شود. حسن‌پور همچنین عنوان کرد: این آزمون با روش جت فایر انجام می‌شود که البته در این زمینه تنها یک استاندارد بین‌المللی برای این آزمون وجود دارد و این بالاترین نوع شبیه‌سازی آتش‌سوزی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی به‌شمار می‌رود. حسن‌پور در ادامه با توضیح بیشتر درباره این آزمون خاطرنشان کرد: هدف ما از این آزمون بر این اساس است که آتش در چه بازه زمانی می‌تواند دمای فلز را به ۴۰۰درجه سانتیگراد برساند. چراکه دمای ۴۰۰درجه دمای بحرانی سازه فلزی محسوب می‌شود و در چنین درجه حرارتی است که سازه‌های فلزی مقاومت خود را از دست می‌دهند. بنابراین هدف از این آزمون پیگیری این موضوع است که تا چه اندازه این محصول می‌تواند در برابر انتقال دما به سازه فلزی مقاومت ایجاد کند. وی همچنین در ادامه یادآور شد: این محصول علاوه بر اینکه جزو محصولات نسوز به‌شمار می‌رود، یک نوع سد حرراتی نیز ایجاد می‌کند. مدیر مهندسی شرکت گیلان میکا ادامه داد: این آزمون در ۴ تا ۵ کشور در دنیا بیشتر انجام نشده و محصول ما در خارج از کشور برای استانداردهای دیگری مانند UL ۱۷۰۹ امتحان شده که نقطه تکمیل کیفیت است.

جت فایر، آزمون مقاومت مصالح ساختمانی

علی بزرگی مدیرعامل شرکت مترا در روز برگزاری این آزمون در آزمایشگاه مترا عنوان کرد: این آزمون به نام آزمون جت فایر معروف است و برای نخستین‌بار است که در کشور انجام می‌شود. البته تا آنجایی که من مطلع هستم تاکنون آزمونی به این شکل در غرب آسیا انجام نشده است. اما در کشورهای خاور دور ممکن است این آزمون انجام شده باشد، اما در هر صورت اگر این آزمون انجام نشده باشد، در ظاهر این نخستین آزمون جت فایری است که در آسیا انجام می‌شود.بزرگی با اشاره به اینکه آزمون جت فایر چیست، عنوان کرد: در آزمون جت فایر در حقیقت مقاومت مصالح ساختمانی ضدآتش مورد آزمون قرار می‌گیرد. این آزمون نیز در حقیقت شبیه‌سازی واقعی آن به‌شمار می‌رود که می‌تواند در پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها کاربرد داشته باشد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر «فیلری» در لوله‌های انتقال گاز وجود داشته باشد، گاز به‌صورت جت و ناگهانی و پرفشار از لوله‌ها خارج می‌شود و اگر منبع و جرقه‌ای در این مسیر وجود داشته باشد، آن گاز مشتعل می‌شود و به‌صورت جت می‌تواند به بیرون پرتاب شود. مدیرعامل شرکت مترا در ادامه با توضیح بیشتر درباره این آزمون خاطرنشان کرد: این جت آتش، سازه‌های فلزی کنار خود را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث گرم شدن سازه فلزی می‌شود، به‌گونه‌ای که سازه به نقطه نرمی خواهد رسید و مقاومت خود را از دست می‌دهد و در اصطلاح دچار فیلر سازه و کلپس می‌شود. بزرگی در ادامه توضیح داد: اگر این سازه پایه نگه‌دارنده یک مخزن گاز، نفت یا هر ماده قابل اشتعال باشد می‌تواند سبب فاجعه بزرگی شود. البته نمونه این فجایع را حدود ۳ بار و شاید بیشتر در مدت زمان کوتاهی در کشور شاهد بوده‌ایم. از این‌رو در این سازه‌ها از پوشش‌هایی استفاده می‌شود و می‌تواند سبب تاخیر انتقال حرارت به سازه فلزی شود.وی با اشاره به فرصتی که این تاخیر به‌وجود می‌آورد، بیان کرد: این تاخیر زمانی، می‌تواند فرصت فرار ایجاد کند و در این فرصت زمانی می‌توان برای اطفای حریق و خارج کردن افراد در منطقه و پیشگیری از آتش‌سوزی بیشتر اقدام‌های مناسب انجام داد. مدیرعامل شرکت مترا همچنین عنوان کرد: از مجموعه آزمون‌هایی که در آتش مورد استفاده قرار می‌گیرد، جت فایر آتش‌های هیدروکربنی است. البته در مجموعه آزمون‌های آتش در کشور خیلی محدود به این نوع آتش‌ها پرداخته‌اند. لازم به یادآوری است در این آزمون که به مدت ۳ ساعت طول کشید، از شروع آزمون معدل درجه حرارت ثبت شده به‌وسیله ۱۸ ترموکوپل که به یک صفحه فلزی وصل شده بود، ۱۹۰درجه سانتیگراد ثبت شد.