راهکار دیگ‌های دربسته برای کاهش آلایندگی آلومینیوم

به گزارش می متالز، البته امروزه دست‌اندرکاران با ایجاد و نصب فناوری‌های جدید در صنعت آلومینیوم سعی به حداقل رساندن آلودگی در این صنعت دارند.

راهکارهای کاهنده‌آلودگی

درباره راهکارهای کاهش آلودگی در صنعت آلومینیوم که در چند سال گذشته به کار برده شده است، محمد آشفته‌آج‌بیشه مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی‌بر لامرد اظهار کرد: درحال‌حاضر برای کاهش آلودگی در صنعت آلومینیوم سامانه بی‌سایکل به‌کار برده می‌شود. برای نخستین‌بار در سال۱۳۵۲(۱۹۷۴میلادی) که فناوری آلومینیوم کارخانه ایرالکو وارد کشور شد، طراحی سامانه دیگ‌های این واحد تولید آلومینیومی به‌صورت در باز طراحی شده بود که بخارهایی از این دیگ‌ها متصاعد می‌کرد که در محیط اطراف پخش شده و سبب آلودگی‌های بسیاری می‌شد. آشفته‌آج‌بیشه در ادامه توضیح داد: درحال‌حاضر فناوری دیگ‌ها در کارخانه‌های آلومینیوم تغییر کرده و تمام درهای دیگ‌های آلومینیوم به‌صورت بسته طراحی شده‌اند تا بخار آن به بیرون متصاعد نشود. به‌عبارت دیگر سامانه اف‌تی‌پی سامانه‌ای است که در کارخانه‌های آلومینیوم برای کاهش آلودگی به‌کار برده می‌شود. این سامانه حدود ۸۹ تا ۹۰ درصد از میزان آلودگی آلومینیوم را کاهش می‌دهد. با نصب این سامانه اگر آلومینای معلقی هم در هوا موجود باشد را جذب می‌کند و دوباره آن را به دیگ‌ها تزریق می‌کند. این سامانه از سال ۲۰۰۰ میلادی در سطح جهانی به‌کار گرفته شده است. وی در ادامه توضیح داد: پودر آلومینا پودر سبک و فراری به‌شمار می‌رود و ممکن است در معرض هوا معلق شده و به سرعت پخش شود و اگر وارد ریه شود، آلایندگی خطرناکی به‌شمار می‌رود. البته این فراریت را با فناوری جدید سامانه اف‌تی‌پی کنترل کرده‌اند. مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی‌بر لامرد در ادامه خاطرنشان کرد: در اراک میزان آلودگی با وجود کارخانه ایرالکو بالا بود، اما دیگ‌های کارخانه ایرالکو را به‌صورت درهای بسته طراحی کرده و با همین روش میزان آلایندگی آنها را کاهش دادند. شرکت ان‌اف‌سی چین این کار را برای ایرالکو انجام داد. البته در هرمزال فناوری جدید موجود است. آشفته‌آج‌بیشه در ادامه یادآور شد: درحال‌حاضر نیز برای شرکت صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) سامانه اف‌تی‌پی بسیار پیشرفته‌ای که در آن میزان آلودگی به حداقل ممکن می‌رسد، سفارش داده شده است. از این‌رو از آن میزان آلودگی که از کارخانه قدیم ایرالکوی اراک در ذهن‌ها متصور بود، دیگر خبری نیست و میزان آلودگی‌های کارخانه‌های آلومینیومی کاهش یافته است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: به‌صورت کلی یکی از موضوع‌هایی که در چند وقت گذشته مورد توجه صنعت آلومینیوم قرار گرفته کاهش و رفع آلایندگی در این صنعت است. از این‌رو در سالکو نیز حتی سامانه حمل پودر آلومینا به صورت بسته طراحی شده است، یعنی سامانه‌ای مکنده (مانند جارو برقی) پودر آلومینا را از کشتی به سیلو و بعد به سیلوی تریلی و پس از آن به لوله‌ها و مخازن تا دیگ‌ها منتقل می‌کند و در هیچ‌جا پودر آلومینیوم دیده نمی‌شود و به‌هیچ‌عنوان در معرض جریان هوا و باد قرار نمی‌گیرد تا آلودگی از آن به جایی درز پیدا کند.

کارخانه‌های آلومینیوم باید دور از شهرها ساخته شوند

بیشترین میزان آلودگی در صنایع بالادستی آلومینیوم است، در فرآیندی که پودر آلومینا تبدیل به شمش آلومینیوم می‌شود. برای کاهش میزان آلودگی کارخانه‌های آلومینیوم نخستین اقدام این است که این واحدها را به‌دور از شهر احداث کنند. این مطلب را امیرحسین بابایی، سرپرست بازرگانی شرکت خارجی شرکت نورد آلومینیوم عنوان کرد و گفت: در صنعت آلومینیوم آنچه به‌میزان زیادی سبب آلودگی می‌شود، صنایع بالادستی آن است که میزان زیادی آلودگی ایجاد می‌کند، به‌عبارت دیگر زمانی که پودر آلومینا را تبدیل به شمش می‌کنند آلایندگی بالایی ایجاد می‌شود. بحث‌های فنی که در این فرآیند به‌کار برده می‌شود، سبب ایجاد آلودگی می‌شود. بابایی در ادامه بیان کرد: البته کارخانه‌های آلومینیوم با اعمال روش‌های جدید و به‌سازی در فرآیند فناوری پودر آلومینا به آلومینیوم، درصدد کاهش میزان آلودگی کارخانه‌های آلومینیومی هستند. برای مثال چین در چند ماه گذشته به‌دلیل آلایندگی بالایی که کارخانه‌های آلومینیوم داشتند، اقدام به تعطیلی چند واحد بزرگ آلومینیومی خود کردند و همین موضوع نرخ شمش آلومینیوم را تا ۲۱۰۰ دلار افزایش داده است. وی همچنین یادآور شد: از آنجا که آلومینیوم فلز پایه به‌شمار می‌رود به‌همین راحتی نمی‌توان آن را از بازار حذف کرد. البته دولت چین در حال به‌سازی واحدهای تولیدی خود است تا میزان آلودگی این واحدها را کاهش داده و به حداقل ممکن برساند. وی در پاسخ به این پرسش که با چه راهکارهایی می‌توان میزان آلایندگی در صنعت آلومینیوم را کاهش داد، گفت: یکی از مهم‌ترین راهکارها در احداث کارخانه‌های آلومینیومی در گام نخست این است که کارخانه‌ها را به دور از شهرها بسازند. یعنی به هیچ‌وجه کارخانه‌های آلومینیوم نباید در شهر یا حتی نزدیک شهر ساخته شوند. البته کارخانه‌ای مانند ایرالکو اراک در زمان ساخت خارج از شهر ساخته شده بود که با گسترش شهر درحال‌حاضر در وسط شهر قرار گرفته است. سرپرست بازرگانی شرکت خارجی شرکت نورد آلومینیوم با اشاره به اینکه میزان آلایندگی در کارخانه ایرالکو در گذشته بالا بود، عنوان کرد: البته روی فرآیند تولید شمش در این کارخانه به‌سازی انجام شده است.بابایی در ادامه تاکید کرد: در هر صورت در کارخانه‌های آلومینیوم خیلی نمی‌توانیم آلودگی را به صفر برسانیم، چراکه به‌نفسه آلومینیوم‌سازی یک صنعت آلاینده به‌شمار می‌رود. اما درباره شرکتی مانند ایرالکو نباید اجازه طرح‌های توسعه‌ای به آن در داخل شهر داده شود و طرح‌های توسعه‌ای آن را باید به اطراف اراک مانند شهرک خیرآباد و... برد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا درباره ایرالکو نمی‌توان کارخانه را به خارج از شهر انتقال داد، گفت: انتقال چنین کارخانه‌ای همراه با هزینه‌های بسیاری است. البته می‌توان در شهرک‌های اطراف مانند خیرآباد کارخانه‌های دیگری با ظرفیتی بیشتر از ایرالکو طراحی کرد که تعداد فازهای بیشتری از ایرالکو داشته باشد، چند فاز آن که عملیاتی شد به‌تدریج می‌توان فازهایی که قابل انتقال است را انتقال داد که البته این کار نیازمند ایجاد زیرساخت و هزینه‌های بالایی است. بابایی ادامه داد: اما درعوض کارخانه آلومینیوم المهدی در کنار اسکله شهید رجایی و ۵۰ کیلومتر خارج از شهر ساخته شده و فناوری‌های جدیدی روی آن به‌کار برده شده است. وی در پایان تاکید کرد: درکل صنعت آلومینیوم در بالادست خود و در مرحله تبدیل پور آلومینا به شمش، صنعت آلاینده‌ای محسوب می‌شود. از این‌رو کشورهای پیشرفته سعی دارند با استفاده از فناوری‌های جدید این میزان آلایندگی را به حداقل ممکن برسانند. ما نیز باید تلاش کنیم با استفاده از فناوری‌های جدید و دور کردن واحدهای تولید آلومینیوم از مراکز شهر و منازل مسکونی از ابتدای تاسیس واحد تولید کارخانه آلومینیوم، در راستای کاهش این آلودگی گام درستی برداریم.