۹ کشته و ۳۰۰ گمشده حاصل فروپاشی سد باطله معدنی در برزیل

به گزارش می متالز به نقل از سوت‌چاینامورنینگ‌پُست، روز جمعه سد یکی از معادن برزیل که در پشت آن حجم زیادی از باطله‌های معدنی انبار شده بود، فروپاشید. در نتیجه این حادثه ساکنان منطقه‌ای که در حوالی سد زندگی می‌کردند در گل و لای قرمز و قهوه‌ای فرو‌رفتند. به گفته مقامات برزیلی و تایید شرکت وَله، مالک معدن، این حادثه به مرگ دست‌کم ۹ نفر و گم شدن صدها نفر انجامیده است.
در پی این حادثه، بخشی از شهر برومادینیو خالی از سکنه شد و نیروی آتش‌نشانی مردم را با هلی‌کوپتر و ماشین‌های حمل‌ونقل زمینی از محل دور کردند. تلویزیون محلی هلی‌کوپتری را نشان می‌داد که با فاصله نزدیک از زمین، مردم گل‌آلود را به داخل می‌کشیدند. تصاویر دیگر نیز بام‌هایی را نشان می‌دهد که از پهنه‌های عظیم گل بیرون آمده و جاده‌ها را بسته است. جریان باطله همچنین به جمعیت «ویلافِرتِکو» که در حوالی سد زندگی می‌کردند رسیده است.
این سد باطله متعلق به یکی از معادن شرکت واله از غول‌های استخراج سنگ‌آهن در جهان است. فابیو شوارتزمَن، مدیرعامل واله در این باره می‌گوید: این سد در معدن فِی‌جائو در ایالت میناس‌گرایس است و ظرفیت آن به ۱۲ میلیون مترمکعب می‌رسد. هر چند در حال ازکار‌افتادگی بود‌ اما تجهیزات نشان می‌داد که تا ۲۰ دی‌‌(۱۰ ژانویه‌) مقاومت کافی داشت و بسیار زود بود که احتمال فروپاشی آن وجود داشته باشد. تاکنون هیچ گزارشی به طور رسمی‌ از میزان کلی آسیب‌های مالی و جانی منتشر نشده اما اداره آتش‌نشانی این ایالت از گم شدن حدود ۳۰۰ نفر خبر داده است.
جِیر بولسونارو، رئیس‌جمهوری برزیل با انتشار توییت‌هایی درباره این حادثه اظهار تاسف کرده و ۳ نفر از وزیران کابینه خود را به این منطقه فرستاده است.
او در یکی از پیام‌های توییتری خود اظهار کرد: ما هر گونه اقدام ممکن را انجام خواهیم داد تا تاثیر آسیب‌های واردشده بر خانواده‌ها و قربانیان را به حداقل برسانیم.
او که از آغاز امسال میلادی ریاست‌جمهوری برزیل را عهده‌دار شده‌ و فقط ۲۷ روز است در این سمت قرار گرفته، قرار است امروز با چرخبال از مناطق آسیب‌دیده بازدید کند.
این فاجعه در حالی رخ داده که سد باطله دیگری متعلق به شرکت‌های وله برزیلی و بی‌اچ‌پی‌بیلتون استرالیایی در سال ۱۳۹۴ خورشیدی‌(۲۰۱۵ میلادی) فروپاشید و در جریان فروپاشی آن ۱۹ نفر مردند و صدها نفر مجبور به جابه‌جایی اجباری منطقه زندگی خود شدند. هر دو حادثه در یک ایالت از برزیل رخ داده است.
حادثه سال ۲۰۱۵ میلادی بدترین بلای زیست‌محیطی در تاریخ برزیل به شمار می‌آمد و به از بین رفتن منابع آب آشامیدنی حدود ۲۵۰ هزار نفر و مرگ هزاران ماهی انجامید. در پی آن حادثه ۶۰ میلیون مترمکعب باطله معدنی به رودخانه‌ها وارد شد و در نهایت به اقیانوس اطلس ریخت. گروه‌های فعال در زمینه حمایت از محیط‌زیست چنین فجایعی را برآمده از ضعف قوانین کشور برزیل می‌دانند. سازمان بین‌المللی و غیردولتی صلح سبز در اظهارنظر خود در این باره می‌گوید: اتفاق اخیر حاصل بی‌توجهی به حوادث تلخی است که دولت برزیل در‌سی از آنها نمی‌آموزد. در نتیجه، شرکت‌های معدنی مسئول تراژدی‌هایی مانند سد معادن سامارکو و فِی‌جائو هستند.
مارینا سیلوا که در گذشته وزیر محیط‌زیست برزیل بود و تاکنون ۳ بار نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شده، در این باره گفت: این قابل قبول نیست که مقامات دولتی و شرکت‌های معدنی از این حوادث تاکنون هیچ درسی نیاموخته باشند.
در این بین باطله معدنی ترس از فراگیر شدن آلودگی‌ها را بالا می‌برد. این در حالی است که بنا بر آنچه در وب‌سایت شرکت وَله آمده، باطله‌های معدنی بیشتر دربردارنده ماسه هستند که ماده‌ای سمی به شمار نمی‌آید، اما گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که باطله‌های حادثه سال ۲۰۱۵ میلادی دربردارنده فلزات سنگین سمی بوده‌اند.
در همین باره ایفنا به نقل از متال‌اکسپرت می‌نویسد: تاثیر این حادثه بر عرضه سنگ آهن در بازارهای جهانی تا پایان ۳ ماه نخست سال نمایان می‌شود زیرا تقاضای چینی‌ها آن زمان بیشتر خواهد بود. این در حالی است که بهای سنگ‌آهن از آغاز ماه گذشته میلادی تاکنون حدود ۱۵ دلار رشد داشته است و چنین حادثه‌ای به طور معمول موجب اختلال در تولید و افزایش برخی بازرسی‌ها از معادن می‌شود. سال ۲۰۱۵ میلادی نیز این شرکت معدنی با حادثه‌ای مشابه روبه‌رو شده که موجب توقف تولید گندله و کنسانتره سنگ‌آهن خلوص بالای آن معدن شد که تاکنون نیز ادامه داشته است. گفتنی است، برای آنکه استفاده از سدها در فرآیند تولید سنگ‌آهن کاهش یابد، تولید سنگ‌آهن به روش خشک در حال توسعه است و تا چند سال آینده گسترش خواهد یافت.
خبرگزاری رویترز این تصاویر را روز جمعه از آثار شکسته شدن سد معدن فِی‌جائو منتشر کرده است.